Contents
Làng đúc đồng Phước Kiều Quảng Nam được biết đến như một làng nghề “già”, lâu đời nhất tỉnh Quảng Nam. Ngôi làng này tọa lạc trên địa bàn thôn Thanh Chiêm, xã Điện Phương, Điện Bàn, Quảng Nam.
Tìm hiểu thêm: Làng đúc đồng Đại Bái – Những bí mật ẩn chứa trong lịch sử
Trải qua một thời gian dài hình thành và phát triển, những sản phẩm được tạo ra dưới bàn tay của những nghệ nhân nơi đây không những giữ được vị thế hàng đầu trong nước mà còn tạo được tiếng vang trên trường quốc tế.
Làng nghề đúc đồng Phước Kiều – ngôi làng nổi tiếng
Lịch sử ghi lại rằng, ngôi làng này đã sớm hình thành từ thời chúa Nguyễn Hoàng, khi mà Dinh trấn Quảng Nam được đặt trên đất Thanh Chiêm từ đầu thế kỉ 17. Từ lúc mới thành lập, ngôi làng này đã chuyên sản xuất những sản phẩm phục vụ cho việc như chuông đồng, đỉnh đồng…
Làng nghề đúc đồng Phước Kiều do một nghệ nhân nổi tiếng tên là Dương Tiền Hiền, di cư từ Thanh Hóa vào Quảng Nam, sau đó truyền lại nghề cho người làng.
Ngay từ thời sơ khai, sản phẩm của làng đúc đồng Phước Kiều đã được người đời đánh giá cao, được chọn trở thành những vật cao cấp dùng trong cung đình cho vua chúa hay những vị quan to trong triều đình thời bấy giờ.
Thời gian thăng trầm, nhiều biến cố lịch sử liên tiếp xảy ra nhưng Làng nghề đúc đồng Phước Kiều vẫn đời trước truyền đời sau, làm nên những sản phẩm để lại dấu ấn đối với tất cả mọi người.
Không những thế, ngoài việc liên tục thay đổi mẫu mã và chi tiết trang trí trên bề mặt sản phẩm, những nghệ nhân ở ngôi làng này còn góp phần đưa sản phẩm vươn ra thị trường thế giới.
Vươn ra thế giới – Điều không phải làng nghề nào cũng làm được
Thật hiếm có một ngôi làng nào giống như làng nghề đúc đồng Phước Kiều Quảng Nam, qua một thời gian dài tính bằng thế kỉ, vẫn có những con người yêu và tâm huyết với nghề.
Với vị trí địa lí vô cùng thuận lợi, là nơi giao nhau giữa hai địa điểm du lịch nổi tiếng là Phố cổ Hội An và Thánh địa Mỹ Sơn, làng đúc đồng Phước Kiều trở thành địa điểm tham quan nổi tiếng mà nhiều du khách nước ngoài lựa chọn khi đặt chân đến Việt Nam.
Bước phát triển bắt đầu từ khi Công ty TNHH Du lịch – Thương mại Phước Kiều được thành lập ngay trên chính ngôi làng này. Công ty nhận làm rất nhiều mẫu mã đa dạng và bền đẹp như: tượng đồng, đỉnh đồng, đồ phong thủy, Tranh chữ, đồ thờ cúng… cung cấp cho thị trường trong nước và một số khách hàng tại nhiều nước trên thế giới.
Sản phẩm đúc đồng Phước Kiều
Chiêng – Linh hồn của Phước Kiều
Sản phẩm của làng đúc đồng Phước Kiều không chỉ đơn thuần là những dụng cụ, đồ trang trí bằng đồng ở tất cả các làng nghề đúc đồng khác đều có. Những nghệ nhân đúc đồng Phước Kiều còn tảo a những tuyệt phẩm như là nhạc cụ, tranh đồng, những bức phù điêu công phu.
Điều làm nên chính sự tin tưởng của người dùng đối với làng nghề đúc đồng Phước Kiều đó chính là những sản phẩm ở đây đều được gia công thủ công, được chính bàn tay của những người nghệ nhân ở đây chăm chút từng công đoạn. Từ lúc chọn nguyên liệu đến khi thành phẩm đến tận tay người dùng.
Nói về “cực phẩm” của ngôi làng này chắc chắn phải nhắc đến Chiêng, Thanh la với độ ngân vang phải nói là không nơi nào có được. Âm thanh được đánh giá như là một chuẩn mực.
Chiêng, Thanh la tốt không những được đánh giá từ độ dày của mặt chiêng, hay trọng lượng và yếu tố quan trọng nhất là tiếng vang, tiếng ngân. Âm thanh càng vang, càng trong thì mới được đánh giá là tốt và thành công.
Những người nghệ nhân ở đây không chỉ nắm giữ bí quyết pha kim không ở đâu có được mà còn có kĩ năng thẩm âm rất đặc biệt. Hai loại nhạc khí này được dùng rất phổ biến ở Việt Nam. Tuy nhiên, đồ ở đây được người dùng đánh giá rất cao và tin dùng lựa chọn.
Để tạo ra những sản phẩm đặc biệt như thế, những người nghệ nhân đúc đồng Phước Kiều rất chăm chút cho từng sản phẩm, bỏ rất nhiều thời gian để làm ra một thành phẩm hoàn hảo.
Quy trình tạo nên sản phẩm cồng chiêng Phước Kiều
Từ lâu nay, Phước Kiều được mệnh danh là ngôi làng khai sinh ra hình thể của cồng chiêng với hơn 400 năm tuổi. Cồng, chiêng đóng vai trò như sản phẩm linh hồn của mảnh đất này. Vì thế, để chế tạo nên một sản phẩm, người nghệ nhân nơi đây cần một thời gian thai nghén thật lâu.
Quá trình cho ra sản phẩm cồng, chiêng của Phước Kiều phải trải qua công đoạn nhỏ, phức tạp. Việc đầu tiên mà những nghệ nhân đúc đồng là làm khuôn. Công đoạn này bao gồm làm khuôn ngoài lẫn cốt trong. Khuôn ngoài cần chú ý đến tỷ lệ giữa đất sét – trấu để giữ độ bền cũng như chất lượng cồng chiêng sau thành phẩm.
Khuôn được làm xong thì đưa vào lò nung một ngày. Đến giai đoạn làm cốt, người thợ đồng Phước Kiều phải thực hiện lấy thịt – Làm vành trên khuôn ngoài. Có thể nói đây là giai đoạn cực kỳ quan trọng đối với người nghệ nhân bởi nó ảnh hưởng trực tiếp đến độ dày mỏng hay độ tráng đều của chiêng. Muốn làm nên một sản phẩm cồng chiêng không phải chuyện ngày một ngày hai. Thời gian làm nên sản phẩm của làng đúc đồng Phước Kiều – Quảng Nam cực kỳ lâu. Chỉ nhắc đến giai đoạn làm khuôn cực kỳ lâu, cốt trong lại bị phá bỏ mỗi khi thực hiện quy trình mới. Người thợ nơi đây đã dành bao tâm huyết, sức lực lẫn thời gian. Vì thế mới nói cồng, chiêng như linh hồn trấn giữ Phước Kiều.
Tiếp theo là đun đồng. Đồng đun nóng chảy thì xuống cơi. Thợ đồng trực tiếp đổ đồng nóng vào khuôn. Chờ một thời gian sau, nghệ nhân lấy sản phẩm khỏi khuôn. Giai đoạn quan trọng không kém quyết định nên danh tiếng của làng đồng Phước Kiều chính là lấy tiếng. Tùy vào tính chất cũng như yêu cầu mỗi địa phương, cồng chiêng có độ ngân, vang khác nhau. Có địa phương chuộng chiêng hai tiếng, ngân dài từ thụng rồi chấm dứt tại oang, đôi nơi lại yêu cầu một giọng, ngân lên một tiếng thật to rồi nhỏ dần và dứt hẳn,…..
Trong cả quy trình, công đoạn nào cũng quan trọng nhưng người thợ nơi đây vẫn đặt công đoạn pha chế kim loại lên hàng đầu. Bí quyết pha chế này xuất hiện dựa trên kinh nghiệm lâu năm, tạo nên nét đặc trưng truyền thống của làng đúc đồng Phước Kiều.
Duy trì và phát triển làng nghề
Toàn cầu bước vào công cuộc công nghiệp hóa, hiện đại hóa, đòi hỏi ngôi làng này phải có những bước thay đổi đột phá và đi cùng với thời gian. Những người nghệ nhân ở đây vẫn ngày đêm trăn trở làm sao để giữ được nghề.
Hiện tại, làng đúc đồng Phước Kiều Quảng Nam chỉ còn một số nghệ nhân lớn tuổi với nhiều nă kinh nghiệm. Bởi vậy để giữ lửa cho nghề, họ không ngừng đào tạo đối với thế hệ trẻ. Vừa lưu giữ được nét truyền thống, vừa truyền lại bí quyết cho đời sau.
UBND tỉnh Quảng Nam cũng hết sức quan tâm và tạo điều kiện cho ngôi làng này phát triển. Vừa gần đây, UBND tỉnh Quảng Nam đã quyết định đầu tư 250 triệu đồng cho dự án phát triển làng nghề này. Bên cạnh chú trọng đến mẫu mã, làng đúc đồng Phước Kiều luôn lấy chất lượng lên làm đầu, giữ vững niềm tin của khách hàng.
Với những điều kiện thuận lợi và tất cả những nét riêng biệt mà ngôi làng này có được. Nghệ thuật đúc đồng Phước Kiều vẫn ngày ngày được bảo tồn và duy trì. Cho dù thời gian có nhiều biến động, nhưng chính những người nghệ nhân nơi đây vẫn luôn yêu nghề, tâm huyết với nghề. Chính họ là những người tạo nên sự độc đáo của sản phẩm.
Có thể bạn quan tâm: Tìm hiểu khám phá về làng nghề đúc đồng Diên Khánh
Mọi thông tin chi tiết, quý khách vui lòng liên hệ vào bộ phận chăm sóc khách hàng của Đồ Đồng Lộc Nam để được hướng dẫn!
